H Θεωρία U του Otto Scharmer και οι 4 διασπαστικοί παράγοντες

Ο Otto Scharmer είναι καθηγητής στο MIT (Massachussets Institute of Technology) και ιδρυτής του Presencing Institute. Η θεωρία U την οποία έχει αναπτύξει, έχει ως απώτερο στόχο το «presencing» το οποίο είναι μια μίξη των αγγλικών λέξεων presence («παρουσία») και sensing («αίσθηση»). Η θεωρία αυτή, εμφανώς επηρεασμένη από τη θεωρία της Gestalt και την εστίαση στο «εδώ και τώρα», προσπαθεί να δώσει ένα εργαλείο στον κόσμο του επιχειρείν προκειμένου να μπορέσει να φτάσει την εμπνευσμένη ηγεσία. Μια ηγεσία που ουσιαστικά έχει να κάνει πρώτα με την ηγεσία του εαυτού.

Στο πρώτο κεφάλαιο του πολύ σημαντικού του βιβλίου – Theory U, o Otto Scharmer αναφέρει το εξής:

This book is written for leaders, the individuals or groups who initiate innovation or change—The “artists.” All leaders and innovators, whether in business, communities, government, or nonprofit organizations, do what artists do: they create something new and bring it into the world.

Αυτό το βιβλίο έχει γραφτεί για τους ηγέτες, τα άτομα ή τις ομάδες εκείνες που ξεκινούν την καινοτομία ή την αλλαγή – τους «καλλιτέχνες». Όλοι οι ηγέτες και οι πρωτοπόροι, είτε στις επιχειρήσεις, στις κοινωνίες, στις κυβερνήσεις ή στους μη κυβερνητικούς οργανισμούς κάνουν αυτό ακριβώς που κάνουν οι καλλιτέχνες: δημιουργούν κάτι νέο και το φέρνουν στον κόσμο.

Μία περιγραφή του εργαλείου στα αγγλικά μπορείτε να βρείτε στην διεύθυνση: http://www.presencing.com/tools/index.shtml

Τρεις συνδέσεις που φαίνονται στην αρχική εικόνα είναι οι ακόλουθες (μπορείτε να δείτε και το σχετικό βίντεο):

• Η οριζόντια γραμμή είναι η σύνδεση με ότι υπάρχει έξω από εμένα και αφορά όλες τις σχέσεις, τους ανθρώπους, τους τόπους, τα συστήματα, τις  οπτικές και τους ενδιαφερόμενους που με πλαισιώνουν.
• Η κάθετη γραμμή οδηγεί στον Εαυτό με κεφαλαίο Ε (στο κάτω μέρος του σχήματος) και θεωρείται από τη συγκεκριμένη θεωρία ότι είναι όλο το μέλλον και οι δυνατότητες που επεκτείνονται στο επέκεινα.
• Η τρίτη σύνδεση είναι το Εδώ και Τώρα (ή αλλιώς το Εγώ-Στο-Τώρα) το οποίο είναι η υπέρτατη πρόκληση για εμάς και τη ζωή μας. Και είναι πρόκληση διότι το τώρα είναι η μόνη στιγμή η οποία υπάρχει (το παρελθόν έχει συμβεί και έχει τελειώσει ενώ το μέλλον δεν έχει ακόμη συμβεί και δεν μπορεί να ελεγχθεί απόλυτα). Έτσι μας αφορά το κέντρο του σχήματος (το εγώ-στο-τώρα). Ωστόσο υπάρχουν 4 διασπαστικοί παράγοντες που αντλούν ενέργεια από το κέντρο του σχήματος που μπορεί πραγματικά να δώσει στα άτομα τη δυνατότητα μιας εμπνευσμένης ηγεσίας. Οι 4 διασπαστικοί παράγοντες είναι:

1. Παρελθόν – Το μυαλό απασχολείται με το τι έγινε χθες (τι έπρεπε να κάνω, τι έκαναν οι άλλοι, τι είπα κλπ.)
2. Μέλλον – Το μυαλό φεύγει πάλι από το τώρα και απασχολείται με το τι θα γίνει αύριο (τι θα πρέπει να κάνω αύριο, ποιο είναι το επόμενο πράγμα το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε, τις πιθανότητες, τους φόβους και τις προσδοκίες μας για το μέλλον)
3. Αυτοί – Απασχολούμαστε με το τι έκαναν αυτοί χθες, τι θα κάνουν αύριο. Ωστόσο, αυτό που πραγματικά μπορούμε να ελέγξουμε είναι ο εαυτός μας.
4. Εγώ – Κι εδώ όμως, όταν μας απορροφά ο εαυτός μας και οι φόβοι ή οι προσδοκίες για το παρελθόν και το μέλλον, ξοδεύουμε την ενέργεια που υπάρχει για να φέρει στην επιφάνεια αυτό που την τωρινή στιγμή επιθυμεί να αναδυθεί.