Σάββατο 7 Απριλίου 2012

Gestalt Coaching

Το executive coaching δεν αποτελεί θεραπεία και οι καλοί coaches γνωρίζουν τη διαφορά. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει πάντα μια απόλυτη διαχωριστική γραμμή μεταξύ των δύο. Η δουλειά του coach εστιάζεται καθαρά στην επαγγελματική αποδοτικότητα και ικανοποίηση του πελάτη, αλλά η αλληλεπίδραση που υπάρχει μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής σημαίνει ότι οι πελάτες συχνά κάνουν συνδέσεις μεταξύ αυτού που συμβαίνει στη δουλειά τους και αυτό που συμβαίνει σε άλλους τομείς της ζωής τους.

Παρά την σημασία του διαχωρισμού που αναφέρθηκε, υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των δύο πεδίων. Οι coaches και οι θεραπευτές θέτουν ερωτήσεις και δεν λειτουργούν ως ειδικοί ή πρόσωπα εξουσίας (αν και κάποιοι θεραπευτές επενδύουν στην θέση ευθύνης και επιρροής που έχουν ανάλογα με την προσέγγιση που ακολουθούν σε αντίθεση με τους coaches). Και στις δύο περιπτώσεις, οι πελάτες αναζητούν τις εσωτερικές τους απαντήσεις και όχι εξωτερικές κατευθύνσεις, θέτουν την ατζέντα των αιτημάτων τους και αναλαμβάνουν την ευθύνη για τα αποτελέσματα.

Συγκεκριμένα, το coaching έχει στενή σύνδεση με την θεραπεία Gestalt, μια προέκταση της ψυχολογίας Gestalt η οποία αναπτύχθηκε από τους Fritz Perls, Laura Perls, Paul Goodman and Ralph Hefferline στη δεκαετία του '40. Η θεραπεία Gestalt είχε ιδιαίτερη επιρροή τη δεκαετία του ‘70 και η αποτελεσματικότητά της έχει δοκιμαστεί ενώ ένα πλήθος εννοιών που προέρχονται από αυτήν είναι χρησιμοποιούνται από το executive coaching.

Οι κυρίαρχες έννοιες που χρησιμοποιούνται στη διαδικασία του coaching είναι οι ακόλουθες:

Δίνοντας σημασία στην Υγεία και τις Δυνάμεις / Δυνατότητες του Πελάτη

Από την προοπτική ενός coach, δεν υπάρχει κάτι για «διόρθωση»! Η πρόκληση είναι ότι πολύ συχνά ο πελάτης ή ο μάνατζερ του πελάτη πιστεύει ότι κάτι είναι λάθος ή «χαλασμένο» και ότι κάτι χρειάζεται να «επιδιορθωθεί». Είναι σημαντικό να παρουσιάσει ο coach μια εναλλακτική προοπτική που εστιάζεται στην υγεία και την ολότητα του πελάτη, τη δημιουργικότητά και την επάρκειά του καθώς αυτές από μόνες θα οδηγήσουν στην αλλαγή.

Δίνοντας Σημασία στην Ανατροφοδότηση (Feedback) του Πελάτη

Συχνά μέσα από τον ρόλο μου ως εκπαιδευτής, τοποθετώ τους εκπαιδευόμενους σε καταστάσεις όπου μπορούν να αντλήσουν ανατροφοδότηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα τους (ή όχι) από άλλα μέλη της ομάδας. Αυτό αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης διαδικασίας όπου μαθαίνουμε να δίνουμε ανατροφοδότηση στον εαυτό μας. Μέσω της διαδικασίας αυτής μαθαίνουμε, εξελισσόμαστε και αποφασίζουμε για αλλαγές που θέλουμε να κάνουμε.
Ως coach δε διστάζω να δώσω ανατροφοδότηση στον πελάτη – δεν ξεχνώ όμως ότι προκειμένου να υπάρξει διαρκής αλλαγή, σημασία έχει η ανατροφοδότηση που δίνει ο πελάτης στον εαυτό του.

Η Σημασία των Συναισθημάτων

Με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο συχνά δε δίνουμε σημασία στις επιτυχίες μας και εστιαζόμαστε στα προβλήματα, τείνουμε να μη δίνουμε σημασία σε αυτά που νιώθουμε και στα συναισθήματα και γέρνουμε προς τις νοητικές μας διαδικασίες και την εκλογίκευση. Μας αρέσει η κατανόηση και η καθαρότητα και τα συναισθήματα απλά θολώνουν το τοπίο. Πολλές φορές μπορεί να μη γνωρίζουμε πως νιώθουμε ή αν νιώθουμε κάτι δεν έχουμε τις κατάλληλες λέξεις να το εκφράσουμε ή απλώς αποφεύγουμε να το εκφράσουμε είτε λόγω ντροπής, σύγχυσης ή μη καταλληλότητας με το πλαίσιο.
Το coaching είναι συνήθως εστιασμένο σε θέματα σχέσεων και δυστυχώς στις σχέσεις μας η διανόηση μπορεί να μας πάει μόνο μέχρι ενός σημείου. Ωστόσο όταν είμαστε πρόσωπο με πρόσωπο με ένα άτομο, προσπαθώντας να δούμε πως να χειριστούμε μια κατάσταση, τα διανοητικά σχήματα δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στο να μας επιτρέψουν να εκφράσουμε την ολότητά μας, να κάνουμε ισχυρούς και ουσιαστικούς δεσμούς με τους άλλους και να τους επηρρεάσουμε. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα συναισθήματά μας είναι πολύ πιο ισχυρά.
Με την έκφραση και την επαφή με τα συναισθήματα, ο πελάτης μπορεί να προετοιμαστεί και να κατανοεί αυτά τα συναισθήματα και τη χρησιμότητά τους αντί να ορίζεται από αυτά χωρίς συνείδηση ιδιαίτερα κατά τη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων.

Ο Coach Ως Ενεργός Συμμετέχων

Όταν αλληλεπιδρώ με έναν πελάτη, χρησιμοποιώ την ολότητα μου κατά τη διαντίδραση. Δεν ρωτώ μόνο ερωτήσεις με ένα απρόσωπο τόνο, αλλά μπορεί να αποκαλύψω τη διαίσθηση και τα συναισθήματά μου. Αυτό είναι σημαντικό γιατί η ίδια η μέθοδος διδάσκει το όφελος από το να είναι κανείς αυθεντικός εξωτερικεύοντας την προσωπική του δύναμη και τις επιθυμίες του στο περιβάλλον του. Οι άλλοι ούτως ή άλλως πιάνουν τα συναισθήματά μας όσο κι αν προσπαθήσουμε να τα κρύψουμε και όσο κι αν τους θεωρούμε μη ικανούς να κάνουνε κάτι τέτοιο. Η έλλειψη αυθεντικότητας από τον coach θέτει σε κίνδυνο την ίδια τη σχέση με τον πελάτη λόγω απώλειας της εμπιστοσύνης.

Ο Προσδιορισμός των Αιτημάτων και η Ευθύνη των Αποτελεσμάτων από τον Πελάτη

Ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας που καθορίζει τον ρόλο του coach είναι η δέσμευση στο να δίνεται ο έλεγχος της ατζέντας στον πελάτη και διατηρεί την ευθύνη του για τις αλλαγές και τα αποτελέσματα. Ακόμα και στις περιπτώσεις που έχει προταθεί στον πελάτη να αναζητήσει coaching, ο πελάτης πρέπει να θέσει τους δικούς του στόχους και να προσδιορίσει τα επιθυμητά αποτελέσματα από τη διαδικασία. Ο coach μπορεί να προκαλέσει τον πελάτη και τις πεποιθήσεις του με ένα πλήθος από τρόπους, ιδιαίτερα αν οι πράξεις του πελάτη δείχνουν ότι δεν έχει αληθινά δεσμευθεί για την επίτευξη των στόχων του.
Είναι σημαντικό ο έλεγχος της ατζέντας και των αιτημάτων να προέρχεται από τον πελάτη γιατί με αυτό τον τρόπο δεσμεύεται ως προς την επίτευξη της αλλαγής. Οι αλλαγές που επιβάλλονται απ’ έξω γίνονται δεκτές μόνο για το διάστημα εκείνο που παράγουν στον πελάτη το συναίσθημα της πίεσης. Η ουσιαστική και σε βάθος χρόνου αλλαγή έρχεται εκ των έσω και γίνεται εσωτερικά.
Ένας σημαντικός λόγος για τη διατήρηση της ευθύνης των αποτελεσμάτων από τον πελάτη έχει να κάνει και με το γεγονός ότι η όλη διαδικασία του coaching έχει στόχο να ενισχύσει την προσωπική δύναμη του πελάτη και να τον κάνει να αναγνωρίσει και να αποδεχτεί τον έλεγχο και την επιρροή που έχει στη ζωή του. Κατά αυτή την έννοια δε θα μπορούσε να αναπτύξει έναν επιχειρηματία καλλιεργώντας την αίσθηση ότι η επιτυχία του πελάτη βασίζεται σε κάποιον εξωγενή παράγοντα όπως είναι ο coach ή οποιοσδήποτε άλλος επαγγελματίας.
Related Posts with Thumbnails