Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2010

Ανάγκες και Ημιτελείς Υποθέσεις στον Εργασιακό Χώρο


Σύμφωνα με τη θεωρία Gestalt, έχουμε πολλές ημιτελείς υποθέσεις στη ζωή μας με τον τρόπο που ζούμε και μεγαλώνουμε. Οι ημιτελείς υποθέσεις περιγράφουν τις διαδικασίες εκείνες στις οποίες οι ανάγκες δεν ικανοποιήθηκαν. Μπορούμε ωστόσο να είμαστε πολύ ευρηματικοί ως άνθρωποι και να τις αναπληρώσουμε με άλλους - συχνά πολύπλοκους - τρόπους. Συχνά αναφερόμαστε σε αυτή την αναπλήρωση ως "χειρισμός" ή όταν λέμε ότι κάποιος "παίζει με τους ανθρώπους". Αναφερόμαστε στις περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι χειρίζονται άλλους ανθρώπους και το περιβάλλον τους προκειμένου να επιτύχουν αυτό που θέλουν, όταν η ευθεία οδός έχει μπλοκαριστεί. 

Ως παράδειγμα, μπορούμε πολύ εύκολα να αναφέρουμε τα παιδιά τα οποία φέρονται με άσχημο τρόπο προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή. Αν και η ανάγκη δηλαδή είναι η στοργή και η τρυφερότητα από τους γονείς, κάποια στιγμή εγκαθιδρύουν όπως λέμε ένα μοτίβο άσχημης συμπεριφοράς ως τον πιο εύκολο και γρήγορο τρόπο να παίρνουν την προσοχή των γονέων. Τέτοιες συμπεριφορές είναι φυσικά ακραίες και στην ενηλικίωση δεν τις βλέπουμε τόσο εμφανώς, ωστόσο η αλήθεια είναι ότι έχουν εγκαθιδρυθεί τόσο καλά ώστε δεν αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν ή ότι τις εκδραματίζουμε.

Στον εργασιακό χώρο υπάρχουν τέσσερις κυρίαρχες ανάγκες από τους ανθρώπους για τις οποίες παλεύουν:

- Να κάνουν τη δουλειά τους.
- Να κάνουν τη δουλειά τους σωστά.
- Να τα πάνε καλά με τους συναδέλφους και τους άλλους γενικότερα.
- Να πάρουν αναγνώριση.

Οι άνθρωποι είναι εξαιρετικά εφευρετικοί καθώς προσπαθούν να πραγματώσουν τις ανάγκες τους. Όταν υπάρχει συνειδητή επιλογή για τον τρόπο με τον οποίο μια ανάγκη θα εκπληρωθεί, τότε υπάρχει η υγιής προσαρμογή. Ωστόσο, όταν λειτουργούμε από συνήθεια πιασμένοι στα δίχτυα κάποιου μοτίβου μας, η επαφή με τους άλλους διακόπτεται και δεν μπορούμε να προκαλέσουμε αλλαγή ούτε σε εμάς αλλά ούτε και στο περιβάλλον μας. Κάποιες χαρακτηριστικές συμπεριφορές στο χώρο εργασίας που είναι όλες εξίσου καθηλωτικές είναι:

- Εχθρικότητα και επιθετικότητα για να επιτύχω αυτό που θέλω.
- Τελειομανία και υπερβολική σχολαστικότητα για την επίτευξη καλών αποτελεσμάτων.
- Συνεχής συμφωνία για να μη χαλάσουν οι σχέσεις.
- Το να διακόπτω έτσι ώστε να πάρω αναγνώριση.

Ο λόγος που αυτές οι συμπεριφορές γίνονται επαναληπτικές και στην ουσία συνήθειες, είναι ότι παραδόξως δεν μπορούν ποτέ να ικανοποιήσουν την ανάγκη για την οποία χρησιμοποιούνται λόγω της αλλοιωμένης φύσης της συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, με το να συμφωνώ συνεχώς με τους άλλους για να μην χαλάσω τις σχέσεις, ουσιαστικά οι άλλοι αποδέχονται την εικόνα που τους παρουσιάζω αλλά όχι απαραίτητα την ολότητά μου. Μόνο με το να "διακινδυνεύσω" να εκθέσω τις πραγματικές μου απόψεις και να πάρω ρίσκο, μπορώ να πάρω ουσιαστική αποδοχή για την ολότητά μου από το περιβάλλον μου.

Οι επαναληπτικές συμπεριφορές που βλέπουμε στον εαυτό μας και τους άλλους μπορεί να μην αποκαλύπτουν πλήρως την ανάγκη που ζητά να εκπληρωθεί. Αν σταματήσουμε να σκεφτούμε τη συμπεριφορά μας και παρατηρήσουμε τη μη αποτελεσματικότητά της, μπορούμε να ξεκινήσουμε να αναγνωρίζουμε από που προέρχεται και να δώσουμε "τροφή" στην ανάγκη μας με μεγαλύτερη φροντίδα ή ίσως να κατανοήσουμε ότι πρόκειται για μια παρελθούσα ανάγκη που δεν έχει νόημα στο παρόν μας.

Ως άσκηση αυτοπαρατήρησης μπορείτε να σκεφτείτε τις εξής ερωτήσεις:
1. Πως παίρνετε αυτό που θέλετε από τον/την σύντροφό σας (την άδεια, προσοχή, στοργή) όταν πιστεύετε ότι η επιθυμία σας δεν θα του/της "καθήσει καλά";
2. Πως παίρνετε αναγνώριση για την εργασία σας όταν οι άνθρωποι γύρω σας είναι πολύ βιαστικοί για να σας δώσουν σημασία;
Related Posts with Thumbnails